پلی آکریل آمید کاتیونی یا پلی الکترولیت با بار مثبت یکی از اصلی ترین مواد منعقد کننده می باشد که در صنعت تصفیه آب و فاضلاب کاربرد گسترده ای دارد. استفاده از پلی آکریل آمید کاتیونی به معنای جذب ذرات معلق در آب و پساب های صنعتی با بار منفی و خنثی سازی محیط و لخته کردن این مواد می باشد. گروه مهر آذر یکی از بزرگترین تامین کننده های پلی آکریل امید کاتیونی می باشد که این مواد پلیمری را با بالاترین کیفیت از بهترین برندهای دنیا ارائه می دهد. در ادامه به معرفی پلی الکترولیت کاتیونی پرداخته و به مزایا و روش تولید و همچنین مضرات آن برای سلامتی بدن می پردازیم .

پلی آکریل آمید یا PAM (polyacrylamide) یکی از مواد منعقد کننده می باشد که به صورت زنجیره ای طولانی بوده و دارای آکریل آمید یا NH2  با فرمول شیمیایی CH2CHCONH2 است. این ترکیبات پلیمری دارای وزن مولکولی بالایی هستند و به صورت محلول در آب و مایع و پودر در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. مهم ترین ویژگی پلی آکریل آمید کاتیونی، بهره مندی از بار مثبت و قدرت بالا در جذب ذرات با بار منفی می باشد. ذرات با بار منفی معلق در پساب ها مانند ذرات شن و ماسه، جذب این پلیمرها شده و پس از از دست دادن بار منفی خود، به صورت لخته به هم چسبیده میشوند و در نهایت در کف استخرهای تصفیه ته نشین خواهند شد. همان طور که از نام این پلیمر مشخص است، بخش مهمی از آن آکریل آمید یا NH2 می باشد که به شدت واکنش پذیر و فعال است .

پس از ورود پلی آکریل آمید کاتیونی به درون مخزن و استخرهای تصفیه فاضلاب، NH2 یا آکریل آمیدهای فعال آن ذرات با بار منفی را جذب نموده و روی سطح این ذرات قرار میگیرد. با از دست دادن آب در این مرحله، لخته با حجم کم تولید میشود و به مرور به حجم آن افزوده خواهد شد. در نهایت، لایه های بزرگ از لجن و مواد لخته شده روی سطح به کف استخر یا تصفیه خانه منتقل و ته نشین خواهند شد. در واقع با استفاده از پلی آمید آکریل کاتیونی می توان سرعت لخته سازی و انعقاد و ته نشینی ذرات مواد معلق باردار موجود در آب و پساب ها افزایش داد .

بیشتر بخوانیم : آبگیری و تغلیظ لجن

تولید پلی آکریل آمید کاتیونی

تولید پلی آکریل آمید کاتیونی به صورت پودر و مایع صورت میگیرد و با توجه به کاربرد آن می توان انواع مختلفی از این ترکیب پلیمری را انتخاب نمود. پس از تولید پلی آکریل آمید، ویژگی های یونی این ترکیبات دستگاری میشود تا بار مثبت در آن ایجاد شده و پلی الکترولیت کاتیونی حاصل گردد. لازم به ذکر است که در حال حاضر تولید پلی آکریل آمید کاتیونی، آنیونی و خنثی در کشورمان انجام نمیشود و شرکت های مختلف از قبیل مهر آذر تامین کننده و وارد کننده این محصولات هستند .

با توجه به واکنش پذیری بسیار بالا آکریل آمید فعال در این ترکیبات، از این مواد می توان به عنوان منعقد کننده و گزینه ای مناسب برای رنگ بری در محیط های صنعتی استفاده نمود. از رایج ترین کاربردهای پلی آکریل آمید کاتیونی می توان به گزینه های زیر اشاره کرد :

وجود ذرات کلوئیدی مانند چربی و روغن و سایر مواد معلق با بار مولکولی پایین یکی از بزرگترین چالش های در تصفیه آب و فاضلاب می باشد. روش های مختلفی برای حذف این مواد معرفی شده است که از جمله آنها می توان به استفاده از مواد منعقد کننده و لخته سازها اشاره نمود. ذرات شن و ماسه با بار منفی و مواد ارگانیک با بار مثبت براحتی با پلی آکریل آمید واکنش انجام داده و باعث لخته سازی آنها می گردد. علاوه بر حذف آلاینده های موجود در آب و فاضلاب با این روش، تا حد زیادی در بهبود رنگ آب و زلال سازی آن نیز استفاده از پلی آکریل آمید موثر عمل می کند .

استفاده از پلی الکترولیت کاتیونی در صنعت تولید کاغذ بسیار رایج می باشد و در بهبود رطوبت دستگاه رنگ کاغذ، زهکشی ماشین و افزایش قدرت مرطوب انواع کاغذ موثر عمل می کند .

از دیگر کاربردهای پلی آکریل آمید با بار مثبت می توان به استفاده در صنعت تولید نفت، جدا سازی جامد از مایع در کارخانجات تولید مواد غذایی و دارویی، تصفیه فاضلاب های صنعتی، زلال سازی آب آشامیدنی و حذف رنگ در صنایع پتروشیمی و منعقد سازی جامدات معلق در صنعت تولید قند و شکر، بهبود خاک کشاورزی، تولید سموم دفع آفات و تولید سنگ های معدنی  اشاره کرد .

کاربرد بسیار گسترده پلی الکترولیت کاتیونی در صنایع مختلف، نشان دهنده مزایا و نقاط مثبت متعدد این مواد می باشد. برخی از مزایای استفاده از پلی آکریل آمید کاتیونی عبارتند از :

• واکنش پذیری بسیار بالا پلی آمیدهای فعال با ذرات کلوئیدی و نیاز به مواد منعقد کننده کمتر نسبت به سایر نمونه های مشابه
• قدرت بالا در حذف میکروارگانیسم ها، ذرات کلوئیدی و معلق در آب و پساب های صنعتی
• راندمان بالا در تولید لجن و قدرت لخته سازی بالا
• بهبود زمان ته نشینی مواد معلق در کف استخر و تصفیه خانه ها

با توجه به سوالات و ابهاماتی از قبیل اینکه آیا پلی آکریل آمید کاتیونی برای سلامتی مضر است یا خیر، لازم است به بررسی این مسئله پرداخته شود. لازم به ذکر است که پلی آکریل آمیدها در حالت عادی هیچگونه ضرری برای سلامتی بدن نداشته و استفاده از آنها در صنایع مختلف کاملا مجاز و بدون خطر می باشد. البته لازم است در استفاده از این مواد برای تصفیه آب و فاضلاب یا سایر صنایع توجه داشته باشید که از تماس مستقیم آنها با بدن و چشم باید خودداری شود .

با توجه به اینکه تولید پلی آکریل آمید در داخل ایران امکان پذیر نمی باشد، لذا این مواد همگی وارداتی بوده و متعلق به برندهای مختلفی هستند. گروه مهر آذر یکی از بزرگ ترین تامین کنندگان پلی آکریل آمید کاتیونی می باشد که موادی با بالاترین کیفیت را با قیمت مناسب ارائه می دهد. برای برقراری ارتباط با این مجموعه می توانید از راه های ارتباطی ذکر شده در پایین صفحه استفاده کنید .